Legati i biblioteke celine
ZAVIČAJNI FOND
Odeljenje zavičajnih, posebnih fondova i periodike sa čitaonicom
Zavičajni fond čine knjige, časopisi, novine i ostali štampani i na drugi način umnoženi materijal, a sadrži izvore za poznavanje prijepoljskog (mileševskog) kraja, njegovih prirodnih odlika, stanovništva, prošlosti, kulture, privrede, ličnosti. Predstavlja najvažniju i najdostupniju bazu podataka o lokalnoj sredini i važnu sponu sa njom.
Zavičajni fond se formirao retroaktivnom nabavkom kroz saradnju sa drugim institucijama i arhivima, građanima, naučnim i javnim radnicima, štamparijama, istraživanjem bibliografija i sl. kao i tekućom nabavkom svih novoizdatih publikacija, časopisa, novina, audio i video građe, klipinga, fotografija, plakata, geografskih karata, i drugog materijala koji po standardima pripada zavičajnom fondu.
Kao posebne celine u Zavičajnom fondu se čuvaju legati Olivera Minića, akademika Petra Š. Vlahovića i Branka Zejaka, kao i dve poklon zbirke – Muhameda Čelebića i Miodraga Dragiše Radovića.
Legat Olivera Minića
Legat Olivera Minića (1915-1979) smešten je u Biblioteci „Vuk Karadžić“ u Prijepolju kao sastavni deo Zavičajnog fonda. Preuzet je 9. oktobra 1981. godine. Testamentom od 1. avgusta 1975. godine Minić je Biblioteci zaveštao sve knjige osim onih za koje je zainteresovana Narodna biblioteka Srbije, zatim očev štafelaj, očeve slike „Autoportret“ i „Pejzaž Zlatara“ i štednu knjižicu sa dve hiljade dinara, da se za taj iznos kupe knjige. Sve pod imenom „Dar slikara i arhitekte Milana S. Minića Biblioteci u Prijepolju, rodnom mestu Milana S. Minića“.
Sastoji od 664 inventarske jedinice: 515 knjiga (nekompletna edicija Srpske književne zadruge od 1893. do 1940. godine), 106 brojeva časopisa (Srpski književni glasnik 1921-1940, Arhitektura i urbanizam 1960-1971, Urbanizam Beograda 1969-1978, Zbornik radova Arhitektonskog fakulteta 1953-1967) i 43 druge jedinice (urbanistički planovi Prijepolja i Nove Varoši, skice i drugo).
Legat akademika Petra Š. Vlahovića
Petar Š. Vlahović (28. jun 1927. Slatina kod Brodareva, opština Prijepolje – 3. jul 2016. Beograd)
Legat akademika Petra Š. Vlahovića svečano je otvoren 15. oktobra 2021. godine, i deo je zavičajnog odeljenja Biblioteke.
Ugovorom o poklonu zaključenom u Beogradu 25.12.2019. godine (overenom u sudu u Beogradu br. 251/1, 30.12.2019.) poklonodavac Maja Đukanović, kćerka akademika Petra Vlahovića i poklonoprimac Biblioteka „Vuk Karadžić“ Prijepolje, utemeljen je Legat akademika Petra Š. Vlahovića.
Legat čini biblioteke akademika Vlahovića i njegove supruge, istaknutog etnologa, Brede Vlahović. U strukturi legata najbrojnije su knjige iz etnologije, etnografije, antropologije, istorije, kulturne istorije, antropogeografije, zbornici iz navedenih naučnih oblasti. Legat je svojom strukturom izvanredna biblioteka za izučavanje navedenih oblasti za prostor celokupnog Balkana, a posebno prostora bivše Jugoslavije. Takođe je izuzetna baza za izučavanje prijepoljskog kraja, kojem je u svojim naučnim i stručnim radovima akademik Vlahović bio posebno posvećen.
Uvid brojanjem u primarnom smeštanju, pre kataloške obrade, nam daje sledeće podatke o broju publikacija i druge građe koja čini legat: oko 1900 knjiga, 800 zbornika, 43 sveske rukopisa, blizu 200 separata, 5 tematskih kompleta slajdova sa domaćih i inostranih prostora, geografsko-etnografske-etnološke-turističke istorijske karte, stotinak kataloga izložbi iz domaćih i inostranih muzeja, omanji fond fotograđe, 20 plaketa, povelja, diploma, priznanja u papirnom obliku, više predmeta: pisaća mašina, nalivpera, projektor za slajdove, više tematskih fascikli pres klipinga i drugo.
Legat Branka Zejaka
Legat Branka Zejaka (1930-2018) preuzet je 2012. godine. Predstavlja ličnu biblioteku koja svedoči o životu i radu vlasnika i njegovim trajnim preokupacijama. Broji oko 700 inventarskih jedinica. Sadrži raznovrsnu građu – naslove beletristike, enciklopedije, rečnike, zbornike, periodiku, rukopise, albume fotografija, značke, reprodukcije umetničkih dela, govore, recitale, recenzije, predgovore, zapisnike sa sastanka, izveštaje o radu, isečke iz novina, feljtone, memoare revolucionara, monografije o gradovima, manastirima, muzejima, spomenicima.
Kao dugogodišnji društveni radnik Branko Zejak je pedantno sakupljao i arhivirao brojnu građu koja ilustruje vreme, ljude, njihov način života. Posebno se izdvajaju publikacije koje se bave istorijom Prijepolja i susednih opština te predstavljaju veoma vredan i nezaobilazan izvor informacija za pojedince koji se bave istraživačkim radom.
Poklon zbirka Muhameda Čelebića
Zbirka Muhameda Čelebića (1925-1995), profesora likovne umetnosti i člana ULUS-a, istaknutog intelektualca koji je ostavio naročit trag u kulturnom i javnom životu u posleratnom periodu, broji 103 inventarne jedinice. Izdvajaju se naslovi iz istorije likovne i pozorišne umetnosti, separati iz različitih oblasti, dela klasične književnosti.
Poklon zbirka Miodraga Dragiše Radovića
Zbirka Miodraga Dragiše Radovića (1928-2002), društvenog, kulturnog radnika i publiciste, zaveštana je Biblioteci 2002. godine. Broji oko 650 inventarnih jedinica. Sadrži sabrana dela klasičnih autora domaće i stranih književnosti – Vuka Karadžića, Njegoša, Kočića, Nušića, Bore Stankovića, Dučića, Andrića, Selimovića, Crnjanskog, Ćopića, Ćosića, Lalića, Balzaka, Remarka, Kundere, Zilahija, Puškina, Dostojevskog…
Zbirku upotpunjava vredna biblioteka „Reč i misao“ izdavačke kuće „Rad“. Osim beletristike, Radovićeva zbirka sadrži i naslove iz ekonomije, zavičajna izdanja i stručnu literaturu iz različitih oblasti.